Previous Lesson -- Next Lesson
YUHANNA - Nur zulmette chaqnaydu
Yuhannagha asasen mesihning injilini üginish
1. Yehudilar parlamèntining wekilliri chömüldürgichi yuhannani soraqqa tartishti (Yohanna 1:19-28)
Yuhanna 1:19-21
19 Yèrusalimdiki yehudi aqsaqallairi rohaniylar bilen merkizi ibadetxanida ishleydighan lawiylarni yuhannaning aldigha ewetti ular: “sen kimsin?” dep soridi. 20 yuhanna peyghember ikkilenmestin: “men qutquzghuchi –mesih emesmen.”dep èniq jawap berdi. 21 Ular uningdin:”undaqta özüng kim bolisen? Ilyas peyghember bolamsen? “ dep soridi. U: “ yaq” dep jawap berdi. “emise peyghembermusen?”dep soridi. U yene: “yaq” dep jawap berdi.
Chömüldürgüchi yuhanna I’ordaniye deryasining boyida chömüldürüsh xizmitini bija keltüriwatatti. Nechche minglighan ademler taghlarni arilap, igiz taghlardin èship ottek issip ketken jiralargha chüshetti. Ular chömüldürgüchi yuhanna bar yerge kèliship, bu peyghemberning awazini anglashni, uning chömüldürüshi bilen gunahliridin azat bolushni ümid qilishqanidi. Bu ademler topi kemter, estayidil ademlerdin teshkil tapqan bolup, perwerdigarning yol körsitishige we yèteklishige teqezza bolghan ademler idi. Ularning qabiliyetlik hem hoquqdar kishiler ikenligini körgili bolatti. Ular örip-adetler we qa’idiler heqqide anglashni xalashmaytti. Ular perwerdigarni körüshke teqezza bolushqanidi.
Yehudilarning eng chong diniy sotchiliri bolghan parlament ezalirimu bu qayta tirilishtin hewerdar bolushqanidi. Ular qurbanliq xizmiti mes’ulliri we küchlük xizmetchilerdin teshkil tapqan bir wekiller ömigi ewetishti. Ular adette haywanlarni öltürüp qurbanliq qilish ishigha mes’ul idi. Ularning wezipisichömüldürgüchi yuhannani sinap körüsh, eger uning aldamchiliqini ispatliyalisa, uni közdin yoqutush idi.
Dimek, chömüldürgüchi yuhanna bilen parlamenttin ewetilgen wekiller ömikining bu uchrishishi bir resmi emma xeterlik idi. Xewerchi yuhanna bularni quddustin kelgen yehudilar dep atighanidi. Bu isim arqiliq u xoshxewer kitabidiki bit tèmini otturigha qoydi. Bu waqittiki parislar tolimu resmiyetchi, idiyisi qalaq bolup muqeddes rohqa düshmen közi bilen qarishatti. Ular ètiqat jehettiki herqandaq tereqqiyatqa qarshi bolup, ularning hemmisila hesetxor hem tetür kishiler idi. Mana bu parlamintning nime üchün waptizchi yuhannagha qest qilish üchün ularni tallighanliqining sewebi idi.
Ular yuhannaning etrapini zich oriwèlip, uning sözige diqqet bilen qulaq sèliwatqan kishiler topining yènigha kèlishti we yuhannadin “sen kimsen?” dep sorashti. Bu ularning birinchi su’ali idi. Uningdin kèyin yene: “sözleydighan bu hoquqni sanga kim berdi? sen qanun we dinshunasliq ügengenmu? sen men xuda teripidin ewetilgenmen dep oylamsen? yaki özengni ‘mesih’ dep qaramsen?”
Chömüldürgüchi yuhanna bu su’allarning arqisigha yoshurunghan hiligerlikni körüp turuwatatti. U rastchil adem idi. Eger u “men mesih.” Dise, wekiller uni gunahkargha chiqirip, uning bèshigha tash bilen urup öltüridighanliqi èniq. Eger u “men mesih emes.” Dise, etrapidiki kishilerning tarqilip kètidighanliqi èniq. Bu waqitta ibrahimning ewlatliri rim impiratorliqining hökimranliqi astida zulumigha uchrawatatti. Xelq qutqazghuchi birining kèlip, özlirini rimliqlarning ölümdin qutquzushigha teqezza idi.
Chömüldürgüchi özining qutqazghuchi mesih yaki xudaning oghli emesligini ochuq èytti. U muqeddes rohqa qarshi chiqip èrishidighan herqandaq bir ataqqa ige bolushini xalimaytti. U xudaning özige bergen wezipisini estayidil we toluq ada qilish üchün, xudagha bolghan ètiqadini namayen qilidighan bir jawab bèrish yolini tallidi.
Birinchi meydan sual-jawaptin kèyin, farisi wekiller : “undaqta sen kimsen? Ilyasmusen?” dep sorashti. Bu isim malachining kitabidiki 4-bap 5-ayette tilgha èlinidu. U yerde düshmenlirige asmandin ot yaghduridighan we --- küchi bilen ölgen ademni tirilgüridighan meshhur ilyas peyghemberning küchi we rohini alghan bir peyghember kèlidu dep yèzilghandi. Her bir kishi bu ataghliq shexisni xelq yètekchisi dep hèsablighandi. Emma bu yerde yuhanna kemterlik qilghanidi. Chünki, u shu xosh xewerni yetküzgüchi peyghemberning del özi idi. (metta 11:14)
Qurbanliq emeldarliri yene uningdin musa peyghember xewer bergen xelqi alahide tallanghan peyghember, yeni u shu peyghemberge oxshash. Xuda ata qilghan yengi ehde igisi ikenligi yaki emeslikini sorashti. (qanuni kitablar 18:15) ularning bu su’alni sorashtiki meqsidi, uninggha bèsim ishlitip uni zadi kimning ewetkenligini bilish idi. Uni qistap özini “peyghembermen” digizüsh idi. Shuning üchün ular uningdin su’al sorashni dawamlashturup, uning kimlikini, qandaq hoquqi barliqini, uning sözlirining bir ilham arqiliq meydangha kegen kelmigenliki yaki uning özi tèpiwalghan gep ikenligini bilmekchi bolushti.
Chömüldürgüchi yuhanna musa peyghemberning rolida we derijiside bildi. U özini xudaning hawalisi bilen yèngi toxtam tüzgen biri dep tonushturmidi. U hèliqi yèteklep bir chong eskiri ghelbige èrishtürgüchi emes idi. U su’al soraq jeryanida, bashtin axir rastchil hem kemter boldi. Uning jawabliri aqilane we ixcham boldi. Turmushingizda bundaq prinsiplardin paydilinish tolimu muhim.
DU’A: eh mesih! Chömüldürgüchi yuhannadek kemter birinidunyamizgha ewetkenliging üchün sanga rexmet. Bizni özimizni bashqilardin ulugh hem yaxshi deydighan heweskarliqtin saqla! Bizning tolimu addi qul ikenligimizni, peqet sèningla heqiqi ulugh perwerdigar ikenligingni bizge bildür!
SU’AL:
- yehudi wekillirining su’al soraq qilishtiki meqsidi nime idi?