Waters of Life

Biblical Studies in Multiple Languages

Search in "Turkish":
Home -- Turkish -- John - 001 (Introduction)
This page in: -- Albanian -- Arabic -- Armenian -- Bengali -- Burmese -- Cebuano -- Chinese -- Dioula -- English -- Farsi? -- French -- Georgian -- Greek -- Hausa -- Hindi -- Igbo -- Indonesian -- Javanese -- Kiswahili -- Kyrgyz -- Malayalam -- Peul -- Portuguese -- Russian -- Serbian -- Somali -- Spanish -- Tamil -- Telugu -- Thai -- TURKISH -- Twi -- Urdu -- Uyghur -- Uzbek -- Vietnamese -- Yiddish -- Yoruba

Next Lesson

YUHANNA- Işık Karanlıkta Parlıyor
Mesihin İncilinin Yuhannaya Göre Yorumu

YUHANNA’NIN MÜJDESİ’NE GİRİŞ


Mesih, öğrencilerini kendisine tanıklık etmeye çağırdı. O, ne kendi yaşam öyküsünü yazdı, ne de kiliselere bir mektup gönderdi. Ama O’nun kişiliği, Kutsal Ruh’un rehberliğinde yaşayan bağlılarını derinden etkiledi; O’nu, Rableri’ni yüceltmeye sevk etti. Öğrenciler Mesih’in sevgisini, alçakgönüllülüğünü, ölümünü ve dirilişini, kayra ve gerçekle dolu, Baba’dan gelen biricik Oğul’un yüceliği olarak tanıdılar. Matta, Markos ve Luka, İsa’nın eylemlerini, sözlerini ve Allah’ın Egemenliğini O’nun geliş amacı olarak açıklarken, Müjdeci Yuhanna ise İsa’nın kişiliğinin özünü, O’nun kutsal sevgisini gözler önüne serdi. Bundan ötürü Yuhanna Müjdesi, “Kutsal Yazıların tacı, Temel İncil” diye adlandırılır.

Bu İncil’in Yazarı Kimdir?

Mesih kilisesinin önde gelen imanlıları ikinci yüzyılda, Mesih’in öğrencisi Yuhanna’nın bu eşsiz Müjde’nin yazarı olduğunda birleşmişlerdir. Müjdeci, diğer öğrencilerden sıkça bahsetmesine rağmen, ne kardeşi Yakup’tan söz etmekte, ne de kendi adına değinmektedir. Çünkü o kendi adını Rabb’inin ve Kurtarıcısı’nın adı yanında zikredilmeye layık bulmadı. Ancak çok sonraları Lyon metropoliti İrenaeus, İncil’i, Roma İmparatoru Trajan’ın (M.S. 98-117) günlerinde Efes’te hizmet gören Rabb’in sevgili öğrencisi Yuhanna’nın yazdığını söyledi.

Kimileri, İncil yazarı Yuhanna’nın, Rabb’in öğrencisi değil, Efes Kilisesinin yaşlılarından biri olduğunu ve İncil’i geç bir tarihte yazdığını iddia etmektedirler. Böyleleri, hayalperestlikleri bir tarafa, yalan nedir bilmeyen Gerçeğin Ruhu’ndan da habersizdirler. Zira Müjdeci, İncil’ini doğrudan birinci şahıs kipiyle yazmıştır: “O’nun yüceliğini gördük.” İncil yazarı, Mesih’in yaşamı, ölümü ve dirilişinin görgü tanıklarından biridir. Yuhanna Müjdesi’nin son satırlarını Yuhanna’nın dostları yazmışlardır: “Bütün bunlara tanıklık eden ve bunları yazan öğrenci budur. onun tanıklığının doğru olduğunu biliyoruz.” (Yuhanna 21:24). Öğrenciler, Yuhanna’nın diğerlerine ağır basan sıfatlarından da söz ederler: “Rabb’in Sofrası” diye bilinen son yemekte onun Rabb’in göğsüne yaslanması, “Rab, seni kim teslim edecek?” (Yuhanna 13:25), diyerek O’na bu soruyu yöneltme cesaretinde bulunan tek öğrenci oluşu...

İsa, kendisini izlemeye çağırdığında Yuhanna genç bir delikanlı, oniki öğrencinin arasında en küçükleriydi. Yuhanna’nın mesleği balıkçılıktı. Babasının adı Zebedi, annesininki ise Salome olup, ailesi Taberiye gölü kıyısındaki Beytsayda’da yaşıyordu. Yuhanna; Petrus, Andreya ve kardeşi Yakup’a, Natanyel ve Filipus’la birlikte eşlik etti. Birlikte Ürdün Vadisi’ne inip insanları tövbeye çağıran Vaftizci Yahya’nın yanına gittiler. Yuhanna, Ürdün Nehri’nde Vaftizci’den vaftiz ve bağış istedi. Onun, başkâhin Hanan’a akraba olduğu da söylenmektedir; çünkü Yuhanna kolaylıkla kâhinlik sarayına girebiliyordu. Yuhanna, İncil’inde, Vaftizci Yahya’nın Mesih’e ilişkin başka hiç bir Müjdeci’nin belirtmediği bir sözüne yer vermektedir: “İşte dünyanın günahını kaldıran Allah Kuzusu!”

Yuhanna ve Diğer Üç Müjdeci Arasındaki İlişki

Yuhanna Müjde’sini yazdığında, Matta, Markos ve Luka İncilleri kısa bir süreden beri kiliselerde tanınıyordu. Yıllar geçmiş olmasına rağmen Mesih gelmeyince, bu üç Müjdeci, habercilerin kaybolabileceği endişesiyle, Matta aracılığıyla topladıkları Mesih’e ait sözleri asıl İbranice kitaptan alıntıladılar. Tahminimize göre İsa’nın eylemleri ve O’na ilişkin olaylar ayrı ayrı kaydedilmişti. Öğrenciler, titizlikle bu kayıtlara başvurdular. Tabip Luka ise, başka kaynaklara sahipti; başta İsa’nın annesi Meryem olmak üzere birçok görgü tanığının bilgisine başvurdu.

Yuhanna’ya gelince, yukarıda belirttiğimiz kaynakların yanında bizzat kendisi bir görgü tanığıydı. Kiliselerde yaygın, bilinen olayları tekrarlamak istemedi. Örneğin; ilk üç İncil, İsa’nın Celile bölgesindeki hizmetinden ve Kudüs’e -ölmek amacıyla- yaptığı tek yolculuktan söz ederken, dördüncü İncil, İsa’nın Celile’deki hizmetinden önce ve sonra Kudüs’teki eylemlerine geniş biçimde yer vermektedir. Yuhanna, İsa’nın, ülkesinin başkenti Kudüs’e üç kez geldiğini, her seferinde önderler tarafından reddedildiğini ve sonunda da şiddetli bir direniş ardından çarmıha teslim edildiğini bildiriyor. Yuhanna’nın önemi, İsa’nın Eski Antlaşma kültürünün merkezi Kudüs’te Yahudiler arasındaki hizmetini ayrıntıyla açıklamasından ileri gelir.

Dördüncü Müjdeci (Yuhanna), İsa’nın mucizelerine önemle değinmedi, onlardan sadece altısını anlattı. Yuhanna neyi belirtmek istedi? O, İsa’nın sözlerini “ben” kipiyle aktardı; diğer Müjdeciler İsa’nın yaşamına ve eylemlerine önemle değinirlerken, Yuhanna bize İsa’nın kişiliğini çizdi. Bu gerçekleri ona ellinci günün ardından Kutsal Ruh esinledi. Nitekim o, İsa’nın söylediği bazı gerçekleri öğrencilerin ancak, Rabb’in dirilişi ve Kutsal Ruh’un yüreklere dökülüşü ardından anlayabildiklerini itiraf ediyor. İsa’nın “Ben O’yum!” diyerek belirttiği sırları, Yuhanna Müjdesi’nin bu çarpıcı özelliği, Allah’ın Ruhu tarafından öğrencilere açıklandı.

Müjdeci, “ışık-karanlık, ruh-beden, gerçek-yalan, yaşam-ölüm, yukarıdan olan-aşağıdan olan” gibi İsa’nın örnek olarak zikrettiği karşılaştırmalara yer veriyor. Bu tür karşılaştırmalara diğer İncillerde nadiren rastlıyoruz.

Yuhanna Müjde’si Neyi Amaçlar?

Yuhanna İsa’yı, edebi, felsefi ya da hayali bir biçimde tasvir etmek istemedi. O’nun bedene girişini, çarmıh üzerindeki güçsüzlüğünü herkesten fazla vurguladı. Ama aynı şekilde, O’nun yalnızca Yahudilerin değil, bütün insanlığın Kurtarıcısı, dünyanın günahını kaldıran Allah Kuzusu olduğunu belirtti.

Bu İncil’in özünü kavrayabilmemiz yukarıda bahsettiğimiz hususların yanında şu temel gerçeği kavramamıza bağlıdır: İsa Mesih, kendi geçiciliğine tanrısal sonsuzluğun, insanlık doğasına tanrılığın yerleştiği Allah’ın biricik Oğlu’dur.

İsa’yı felsefi ya da mistik bir yolla tanımlamak değil, O’nu, teslim aldığımız iman esasına dayanan Kutsal Ruh aracılığıyla anlamak, Yuhanna’nın amacıdır. O, Müjde’sini şu ünlü cümleyle noktalıyor: “...yazılanlar, İsa’nın, Tanrı’nın Oğlu Mesih olduğuna iman edesiniz ve iman ederek O’nun adıyla yaşama kavuşasınız diye yazılmıştır.” (Yuhanna 20:31)

Yuhanna İncil’i Kimler İçin Yazıldı?

Mesih’e ilişkin duyurularla dolu bu Müjde, kilisenin gelişip Ruh’ta olgunlaşması için yazıldı. Pavlus, Anadolu’da birçok kilise kurmuştu. Onun Roma’da tutuklanması üzerine, Petrus sahipsiz kalan kiliseleri cesaretlendirmek üzere yola çıktı. Pavlus ve Petrus -yaygın kanaate göre Neron devrindeki işkence dalgalarının sonucu- ölünce, onların yerini Yuhanna aldı, o dönem Mesih İnancı’nın merkezi olan Efes’te yaşadı, Küçük Asya’daki dağınık kiliselerle ilgilendi. Bu habercinin mektuplarını ve onun “Vahiy” kitabının ikinci bölümünü okuyan kişi, bizlere Allah’ın Mesih’te bedene giren sevgisini açıklayan bu Müjdeci’nin düşünce ve tasalarını yakından öğrenir. Habercinin amacı, “sürüyü” boş düşünceler, asılsız yasalar ve kirli bir özgürlük anlayışıyla bozmak üzere kurtlar gibi “ağıla” giren sözde imanlılarla savaşmaktı.

O dönem Anadolu’da kendilerini tövbeye çağıran Vaftizci Yahya’yı Kurtarıcı’dan daha fazla yücelten Yahya’nın öğrencileri de yaşıyordu. Bunlar, henüz gelmediği düşüncesiyle hâlâ vaat edilen Mesih’i bekliyorlardı. Yuhanna, Mesih’in şahsını açıklayarak tüm bu karşıt akımlara direndi, “O’nun yüceliğini, Baba’dan gelen biricik Oğul’un yüceliği niteliğinde gördük!” diye haykırarak tanıklık görevini yerine getirdi.

Görüldüğü kadarıyla bu İncil’in ulaştığı kimseler genellikle başka uluslardan olan imanlılardı; çünkü Yuhanna Yahudi adetlerine ilişkin birçok konuyu ayrıntılarıyla açıkladı. Gene o, sadece Mesih’in Arami dilindeki sözlerini Yunanca’ya tercüme etmekle kalmadı, kendi kilisesinde konuşulan Yunanca’ya Mesih Ruhu’nu giydirerek Kutsal Ruh’un irşadı altında Rabb’e çevresindekilerin anladığı dilde tanıklık etti.

Bu Eşsiz İncil Ne Zaman Yazıldı?

Rab İsa’ya hamdolsun, yaşadığımız yüzyılda bir grup doğu alimi arkeolog Mısır’da, geçmişi M.S. 100 yılına kadar uzanan ve Yuhanna İncili’ne ait birçok ibare içeren bir tomar papirüs buldular. Bu bulgu sayesinde uzun bir tartışma, zehirli bir eleştiri akımı son buldu. Çünkü kazılar Yuhanna İncil’inin daha M.S. 100 yılında tanındığını ortaya koydu - sadece Küçük Asya’da değil, Kuzey Afrika’da da. Bu gerçek, dördüncü Müjde’nin Kutsal Ruh’un esinlemesiyle haberci Yuhanna tarafından yazıldığına ilişkin inancımızı pekiştirmiştir.

Yuhanna İncil’inin İçeriği Nedir?

Gerçi, vahyi sınıflandırmak, özellikle Yuhanna İncil’ini belirli bir tasnife tabi tutmak kolay bir iş değil; ama Müjde’nin yaygın düzeni şu şekildedir:

Tanrısal ışık parlıyor. (1:1-4:54)
Işık karanlıkta parlıyor; ama karanlık onu anlamadı. (5:1-11:54)
Işık öğrencilerin arasında parlıyor. (11:55-17:26)
Işık karanlığı yeniyor. (18:1-21:25)

Müjdeci Yuhanna, düşüncelerini ruhsal bir dizge uyarınca içiçe duran halkalar halinde düzenledi. Yuhanna’nın Sami-İbrani düşüncesi, derin anlayışı, Yunan dilinin canlılığıyla eşsiz bir birleşim meydana getirdi. Bu Müjde’yi okuyan kişi, Allah’ın Oğlu önünde secde eder, yaşamını hamd içinde O’na adar.

SORULAR:

  1. Dördüncü Müjde’nin yazarı kimdir?
  2. Dördüncü Müjde ile diğer Müjdeler arasında ne gibi bir ilişki vardır?
  3. Yuhanna Müjdesi’nin hedefi nedir?
  4. Bu eşsiz Müjde kimler için yazıldı?
  5. Onu nasıl düzenleyebiliriz?

www.Waters-of-Life.net

Page last modified on April 16, 2012, at 11:05 AM | powered by PmWiki (pmwiki-2.3.3)